Truva Linux Topluluklar Gezegeni

Beta 2 sürümü 23 Ağustos 2022‘de kullanıma sunulan hızlı, işlevsel ve açık kaynak kodlu internet tarayıcısı Mozilla Firefox’un 105.0.2 sürümü duyuruldu. 105.0.2 sürümü hakkında bilgi edinmek için  sürüm notlarını inceleyebilirsiniz. Güvenlik, kararlılık, hız ve daha fazlası” ilkesi ile yoluna devam eden tarayıcı; casus yazılımlara, virüslere ve istenmeden açılan pencerelere karşı geliştirilen koruma kalkanına, yemleme korumasına sahip ve getirdiği binlerce yararlı eklentiyle istenilen biçimde kişiselleştirilebiliyor. Çoğu eklenti Firefox ile öntanımlı biçimde kullanılabilir durumdayken; HTML5, XHR, MathML, SMIL için destek standartları geliştirilen; kimi kararlılık sorunları da giderilen Mozilla Firefox, web ve eklenti geliştiricileri için donanımsal hızlandırılmış grafikler ve HTML5 teknolojileri gibi yetenekleriyle ve önemli ölçüde iyileştirilen JavaScript performansı ile geliyor. Firefox; dünyanın çeşitli yerlerindeki Mozilla topluluk üyelerinin katkılarıyla 90′dan fazla dilde kullanılabiliyor. GNU/Linux sistemlerde belirli temalara sahip çeşitli menü öğelerinde sabit zayıf kontrast probleminin giderildiği belirtilen yeni sürümde, sağdan sola yerel ayarlarda seçili öğelerin yanlış tarafında görünen kaydırma çubuğu probleminin de düzeltildiği ifade ediliyor. Bazı dinamik görünüm değişikliklerinin beklendiğinde görünmemesine neden olan bir hatanın düzeltildiği ifade edilirken, özel Tarama Modundaki bazı eklentiler için tema stilinin kenar çubuklarına düzgün bir şekilde uygulanmamasına neden olan bir hata düzeltilmiş bulunuyor.

Mozilla Firefox 105.0.2 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

Sun Microsystems firması tarafından geliştirilmesine 2000 yılında başlanan bir dosya sistemi ve mantıksal birim yöneticisi olan ZFS (Zettabyte File System)‘in 2.1.6 sürümü, Tony Hutter tarafından duyuruldu. Linux 3.10 – 5.19 çekirdeklerle ve FreeBSD 12.2 sürümünden başlayan sürümlerle uyumlu olduğu belirtilen yazılımda, yeni oluşturulan delikten fırçalama özgeçmişinin düzeltildiği ifade ediliyor. Çok büyük fiziksel vardiya kullanımını iyileştirildiği belirtilirken, ‘zpool list -v’ içindeki SIZE sütununa fiziksel cihaz boyutu eklendiği ifade ediliyor. Bağımlılıklarda doğru sürüm yayın bilgilerinin kullanıldığı belirtilirken, Linux 6.0 uyumluluğu sağlandığı söyleniyor. ZFS (Zettabyte File System) 2.1.6 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

ZFS’in, CDDL(Common Development and Distribution License) olarak bilinen Sun Microsystems’in kendi lisansı ile dağıtılmasından dolayı Linux’ta kullanabilmek için bazı gereklilikler söz konusuydu. CDDL lisansı, GPL(General Public License) ile bazı yönlerden dolayı uyumsuz olduğu için ancak FUSE ile kullanılabilirdi. ZFS’i Linux’a eklemek için, kernelde değişiklikler yapmak gerektiğinden bu da GPL lisansının suistimali anlamına gelmekteydi. Şu andaki durum ise şöyle tarif edilebilir: Linux’ta ZFS kurulumu artık bir paket kurulumu kadar kolaydır. ZFS (Zettabyte File System) 2.1.5 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

• İndirme sayfası
• github.com

X Pencere sistemi grafik altyapısı için 1997’den beri Marko Maček tarafından C++ ile sıfırdan kodlanmış IceWM pencere yöneticisinin 3.0.1 sürümü duyuruldu. Java programları için hata düzeltmesi içeren yeni sürüm, IceWM kılavuz sayfasında doğru tuş bağlanmış olarak geliyor. Yazılımın Japonca, Katalanca, Felemenkçe, Slovakça, Portekizce çevirileri güncellenmiş bulunuyor. Temelden C++ ile yazılan IceWM; GNU Lesser General Public License ile lisanslanmış bulunuyor. Bellek ve CPU kullanımı bakımından hafif bir penceresi yöneticisi olan yazılım, özelleştirilir bir platform olarak kullanılıyor. Absolute Linux ve Puppy Linux için ana pencere yöneticisi olarak yüklenen IceWM; Asus Eee PC’de, Raspberry Pi 1/2/3/4 üzerinde de varsayılan olarak kullanılıyor. Debian, Ubuntu, Arch, OpenSUSE, Gentoo, Slackware, CentOS, antiX, NixOS gibi popüler GNU/Linux dağıtımları da IceWM kullanıyor ve ayrıca çoğu *BSD’de derleniyor. IceWM pencere yöneticisi 3.0.1 hakkında daha bilgi edinmek için GitHub sayfasını inceleyebilirsiniz.

IceWM pencere yöneticisi 3.0.1 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

• GitHub sayfası

Linux çekirdeği resmi sitesi: https://www.kernel.org
En son kararlı çekirdek:
5.19.14 2022-10-05
Değişiklik listesi…

Linux çekirdeği resmi sitesi: https://www.kernel.org
Uzun süreli destek sürümü:
5.4.216 2022-10-05
Değişiklik listesi…

Linux çekirdeği resmi sitesi: https://www.kernel.org
Uzun süreli destek sürümü:
4.19.261 2022-10-05
Değişiklik listesi…

Yazılım geliştirme süreçlerinde kullanılan, hız odaklı, dağıtık çalışan bir sürüm kontrol ve kaynak kod yönetim sistemi olan olan Git‘in 2.38.0 sürümü, Junio C Hamano tarafından duyuruldu.  Açık kaynak kodlu Git projesinin, 24’ü yeni olmak üzere 92’den fazla katılımcının özellikleri ve hata düzeltmeleriyle Git Git 2.38.0’ı kullanıma sunduğu belirtilirken, sürümün büyük depolar için bir depo yönetim aracıyla geldiği ifade ediliyor. Git’in yeni yerleşik depo yönetim aracı olan Scalar, büyük depolar üzerinde en büyük etkiye sahip tek tip bir özellik kümesini düzenleyip yapılandırarak bu sorunu çözmeye çalışıyor. Kullanmaya başlamak için, skaler klonlu yeni bir depoyu klonlamanın mümkün olduğu söyleniyor. Pack-bitmap kod yollarından gelen çeşitli mesajların düzeltildiği belirtilirken, “git rev-list –disk-usage” isteğe bağlı bir değer almayı öğrendiği ifade ediliyor. Teşhis için bir zip arşivi oluşturmak için “teşhis” özelliği malzeme “skaler” den kaldırılmış ve bir özellik haline getirilmiş bulunuyor. Yeni sürüm, çeşitli hata düzeltmeleri ve çeviri güncellemeleriyle geliyor. İlk sürümü Linux çekirdeği‘nin geliştirilmesi sürecinde kullanılmak üzere 2005 yılında Linus Torvalds tarafından tasarlanıp geliştirilen, son Eclipse kullanıcı topluluğu anketi verilerine göre 2013 yılı itibariyle %30 pazar payına ulaşan Git’in ortaya çıkışı, çok sayıda Linux çekirdeği geliştiricisinin proje yönetimi için bir önceki sürüm kontrol sistemi olan BitKeeper’ı tercih etmesiyle başlamıştır. Andrew Tridgell, bir takım tersine mühendislik yöntemleriyle BitKeeper protokolüne müdahalelerde bulunmuş, ancak BitKeeper’ın telif haklarını elinde bulunduran Larry McVoy, BitKeeper’ın ücretsiz kullanımını reddeterek konuyu hukuki platforma taşıyınca BitKeeper’ın kullanımından vazgeçilmiş, böylece Git’in temelleri atılmıştır. 2.6.12-rc2 sürümlü Linux çekirdeğinin yayınlanmasının ardından Torvalds, kendi sürüm kontrol sistemini yazmaya karar vermiştir. Böylece, BitKeeper ve Monotone’dan esinlenilerek Git doğmuştur. Git 2.38.0 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu ya da sürüm notlarını inceleyebilirsiniz.

Git 2.38.0 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

• İndirme sayfası
• İndirme sayfası
• GitHub

Linux çekirdeği resmi sitesi: https://www.kernel.org
En son kararlı çekirdek:
5.19.13 2022-10-04
Değişiklik listesi…

Android işletim sistemi için geliştirilen bağımsız bir e-posta uygulaması olan K-9 Mail‘in 6.307 sürümü duyuruldu. Yeni sürümde, karanlık temada mesaj listesi arka plan renginin düzeltildiği belirtilirken, “X’e kadar daha fazla yükle”nin, olmaması gerekirken görüntülenebileceği küçük bir görüntüleme sorununun düzeltildiği ifade ediliyor. Sürüm, birçok gönüllü aracılığıyla yapılan güncellenmiş çevirilerle geliyor. Sürüm, uçtan uca şifreleme (Autocrypt, OpenPGP) ile ilgili çeşitli iyileştirmeler ve hata düzeltmeleri içeriyor. Jesse Vincent tarafından geliştirilen K-9 Mail, Apache Lisansı versiyon 2.0 altında kullanıma sunulan açık kaynak kodlu bir yazılımdır. Hem POP3 hem de IMAP posta kutularını destekleyen yazılımın adı, bir İngiliz TV dizisi olan Doctor Who‘daki robot köpekten esinlenerek oluşturulmuştur. K-9 Mail 6.307 hakkında bilgi edinmek için GitHub duyurusunu inceleyebilirsiniz.

K-9 Mail 6.307 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

• İndirme sayfası
• GitHub

2005 yılından beri geliştirilen açık kaynak kodlu bir PHP MVC web uygulama çatısı olan Symfony 6.0.13  sürümüyle, Fabien Potencier tarafından duyuruldu. Fabien Potencier tarafından geliştirilen ve MIT Lisansı ile kullanıma sunulan yazılım; Unix, Mac OS ve Windows platformlarında çalışabilmektedir. SensioLabs tarafından desteklenen Symfony 6.0 serisinin web uygulaması geliştirme projelerinin başarısını sağlamak için kapsamlı danışmanlık, uzmanlık, hizmetler, eğitim ve teknik yardım sunduğu söyleniyor. UUID dönüştürücünün düzeltildiği belirtilirken, UUID değişken bitlerini doğrulamanın da düzeltildiği ifade ediliyor. Symfony 6.0.13 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Symfony 6.0.13 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

Beta 4 sürümü 8 Eylül 2022‘de duyurulan tüm Unix ya da Unix türevi sistemlerde çalışan güvenli ve geniş özelliklere sahip, SQL standart sorgu dilini destekleyen dünyanın en iyi açık kaynak veritabanı yönetim sistemi olan PostgreSQL’in 15 RC 1 sürümü, PostgreSQL Global Development Group tarafından duyuruldu. Bunun bir test sürümü olduğunu unutmamak ve yalnızca test etmek amacıyla kullanmak gerektiği ifade edilirken, test eden kullanıcıların tespit ettikleri hataları rapor etmeleri rica ediliyor. PostgreSQL 15’in tüm özellikleri ve değişiklikleriyle ilgili bilgilerin sürüm notlarında bulunabileceği ifade ediliyor. Açık kaynak PostgreSQL topluluğunun ruhuna uygun olarak, hataları veya mevcut olabilecek diğer sorunları ortadan kaldırmaya yardımcı olunması için PostgreSQL 15’in yeni özelliklerini sistemlerde test etmenin özellikle önerildiği belirtiliyor. PostgreSQL 15’in genel kullanıma sunulması için planlanan tarihin 13 Ekim 2022 olduğu belirtilirken, PostgreSQL’in önceki sürümlerinden PostgreSQL 15 RC 1’e yükseltmek için, büyük bir sürüm yükseltme stratejisi kullanmak gerektiği belirtiliyor. PostgreSQL 15 RC 1 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

PostgreSQL 15 RC 1 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

• İndirme sayfası

X Pencere sistemi grafik altyapısı için Marko Maček tarafından yazılan IceWM pencere yöneticisinin 3.0.0 sürümü duyuruldu. Sekmeli pencereler için destek eklenen yeni sürümde, icesh -T hide ile görev çubuğunun gizlendiği belirtiliyor. “ignoreOverrideRedirect” winoption eklenen eklenen yeni sürümde, Icesh’e geçersiz kılma ve odak model komutlarının eklendiği söyleniyor. Ayrıca, icewm-menu-xrandr’da iyileştirmeler sağlanmış bulunuyor. Makedonca ve İsveççe çevirileri de güncellenmiş bulunuyor. Temelden C++ ile yazılan IceWM; GNU Lesser General Public License ile lisanslanmış bulunuyor. Bellek ve CPU kullanımı bakımından hafif bir penceresi yöneticisi olan yazılım, özelleştirilir bir platform olarak kullanılıyor. Absolute Linux ve Puppy Linux için ana pencere yöneticisi olarak yüklenen IceWM; Asus Eee PC’de, Raspberry Pi 1/2/3/4 üzerinde de varsayılan olarak kullanılıyor. SUSE Linux Enterprise Server de IceWM kullanıyor. IceWM pencere yöneticisi 3.0.0 hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için GitHub sayfasını inceleyebilirsiniz.

IceWM pencere yöneticisi 3.0.0 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

• GitHub sayfası

Linux çekirdeği resmi sitesi: https://www.kernel.org
En son kararlı çekirdek:
6.0 2022-10-02
Linus Torvalds’ın duyurusu.

Özel uygulamalar geliştirmek için kullanılan bir web frameworku olarak lanse edilen, PHP dilinin içerisinde kullanıcıların işlerini kolaylaştıran ve güvenlik açısından destek sağlayan birçok frameworkten biri olarak kullanıma sunulan Laravel‘in istek yaşam döngüsü süresi işleyicisi, zaman damgalarını değiştirmeden modeli güncelleme, test için sahte gruplar ve daha fazlasıyla gelen 9.32.0 sürümü, Paul Redmond tarafından duyuruldu. Laravel ekibinin, dd() dosya ve satır çıktısı, .env dosyalarını şifreleyen ve şifresini çözen, blade bileşen nitelikleri için kısa bir sözdizimi ve daha fazlasıyla 9.32’yi yayınladığı ifade ediliyor. Bunun, tüm dd() kullanıcıları için büyük bir yaşam kalitesi iyileştirmesi olduğu söyleniyor. Laravel 9.32.0 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Laravel 9.32.0 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

• İndirme sayfası
• Laravel 9.x yükleme

Eskiden ArchMerge olarak adlandırılan Arch Linux tabanlı bir GNU/Linux dağıtımı olan ArcoLinux‘un Beta 22.10.02 sürümü duyuruldu. ~/.config/qtile klasörünün kullanıcı izinlerine değil, kök izinlerine sahip olmasına neden olan bir hatanın düzeltildiği ifade edilen yeni sürüm, Calamares’te yanlış yerel ayarlara neden olan yeni Glibc paketi yerine eski sürüm tercih edildi. dkms güncellemesinden sonra mkinitcpio’yu çalıştırmak için bir Pacman kancası eklenen yeni sürüm, Dusk projesinin yayınladığı kodu takip ediyor ve aynı anda kendi ArcoLinux kimliğini koruyor. Çeşitli problemlerin giderildiği ve kimi genel iyileştirmeler içerdiği söylenen yeni sürüm, her zaman olduğu gibi Cinnamon, Gnome, KDE Plasma, Mate, Openbox gibi masaüstü ortamlarından 12 tanesini full ve minimal sürümler olarak kullanıma sunuyor. Sistem; göz alıcı bir masaüstü ortamı olarak, Deepin’i öneriyor. ArcoLinux ; Arch Linux’un temiz bir kurulumunu yapmak amacıyla öne çıkıyor. ArcoLinux Beta 22.10.02 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu yararlanabilirsiniz.

ArcoLinux Beta 22.10.02 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

GPL altında yayınlanan özgür bir grafik ve metin modu web tarayıcısı olan Links‘in 2.28 sürümü duyuruldu. consent.google.com’dan yönlendirmeler takip edilirken önbelleğin devre dışı bırakıldığı belirtilirken, Windows’ta varsayılan dizinin “İndirilenler” dizini olarak değiştirilmesi gerektiği ifade ediliyor. 32 bit Windows sürümünü SSE2 talimatları olmadan derlemek gerektiği belirtiliyor. GNU/Linux, BSD, UNIX, OS/2, Windows, AtheOS, BeOS, FreeMint gibi değişik platformlar altında çalışan Links; grafik modda ya da text modunda çalıştırılabilir. 25 dilde, hem metin hem de grafik modunda açılır menü ile kolay ve hızlı kullanıcı kontrolü sağlayan yazılım, HTML 4.0 (CSS olmadan) ve HTTP 1.1 desteği sunuyor. Grafik modunda GIF, JPEG, PNG, XBM, TIFF için dahili görüntü ekranı ile gelen yazılım; animasyonlu GIF’lerde reklam karşıtı animasyon filtresi içeriyor. Links 2.28 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için yazılımın değişiklikler sayfasını inceleyebilirsiniz.

Links 2.28 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

• İndirme sayfası

Özgür ve genel amaçlı bir veri sıkıştırma yazılımı olan XZ, 5.2.7 sürümüne güncellendi. Sürüme ait paketler indirilip kullanılmak üzere yansılardaki yerini aldı. Kararlı sürüm paketlerinin Sourceforge’da barındırıldığı hatırlatılıyor. POSIX benzeri sistemler için yazılan XZ ve XZ araçları, yüksek sıkıştırma oranı ile özgür bir veri sıkıştırma yazılımıdır. Aslında POSIX benzeri sistemler için yazılmış olan XZ; aynı zamanda, POSIX olmayan sistemlerde de çalışmaktadır. XZ araçları, LZMA araçlarının mirasçısıdır. XZ araçlarının sıkıştırma kodu çekirdeği LZMA SDK tabanlıdır, ancak modifiye edilmiş ve XZ araçları için uyumlu hale getirilmiştir. Birincil sıkıştırma algoritması olarak varolan LZMA2 içinde, .xz konteyner formatı kullanılır. XZ araçlarıyla % 30 daha küçük çıktı oluşturmak mümkündür. XZ 5.2.7 hakkında bilgi edinmek için projenin xz sayfasını inceleyebilirsiniz.

XZ 5.2.7 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

• İndirme sayfası
• sourceforge.net

Kullanıcı dostu, Ubuntu tabanlı, düşük kaynak tüketimi ile gelen, hafif bir GNU/Linux dağıtımı olan ve Xfce masaüstü ortamı kullanılan Linux Lite’in 6.2 RC1sürümü test edilmek üzere duyuruldu. Ubuntu bazında kullanıcı dostu bir deneyim sağlamaya yönelik dağıtımın, kullanıcılara yardımcı teknolojiler getirmeye odaklandığını belirtilirken; bunun dışında, Windows kullanıcılarını hedeflendiği hatırlatılıyor. Ekran sanal klavyesinin, gerçek bir donanım klavyesinin yerini alabilecek alternatif bir giriş yöntemi olduğu belirtilirken; sanal klavyenin çeşitli durumlarda bir zorunluluk olabileceği de söyleniyor. Bunun bir test sürümü olduğunun unutulmaması ve yalnızca test etmek amacıyla kullanılması gerektiği hatırlatılırken, test eden kullanıcıların tespit edilen hataları rapor etmeleri rica ediliyor. Sürümün çoğunlukla UI ayarlamaları ve hata düzeltmelerinden oluştuğu belirtilirken, final sürümün çok yakın bir zamanda kullanıma sunulacağı söyleniyor. Linux Lite 6.2 RC1 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Linux Lite 6.2 RC1 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanalabilirsiniz.

• İndirme sayfası

PHP’nin 8.0.24 sürümü duyuruldu. Çeşitli hataları giderilen ve kimi güvenlik düzeltmeleri ve kimi iyileştirmeler içeren yeni sürüm hakkında daha fazla bilgi edinmek için haberler veya yükseltme sayfalarını inceleyebilirsiniz. PHP, ilk olarak Rasmus Lerdorf tarafından, web üzerinden sayfasını ziyaret edenleri izlemek amacıyla bir dizi Perl betiği kullanılarak geliştirilmişti. Ancak insanlar bununla ilgilenmeye başlayınca, Lerdorf bir betik motoru oluşturmaya karar verdi. Ayrıca formlara da destek verdi ve böylece PHP/F1 biçimlenmiş oldu. Adı duyuldukça kimi geliştiricinin dikkatini çekti ve böylece bir API oluşturuldu: PHP3 meydana geldi. Ardından Zend motoruyla PHP4 geldi. Günümüzde PHP; bloglardan forumlara, portal sistemlerinden veri tabanlarına, sınıflardan fonksiyonlara her türlü işlevde kullanılıyor. PHP 8.0.24 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için değişiklikler sayfasını inceleyebilirsiniz.

PHP 8.0.24 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

• İndirme sayfası